5 faktów o urlopie wypoczynkowym. To trzeba wiedzieć!

Każdy pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego na umowie o pracę, co wynika z Kodeksu pracy. Jeśli pracownik nabył prawo do urlopu wypoczynkowego, należy odpowiednio wcześnie poinformować o tym pracodawcę, jeśli chciałby wykorzystać w dany dzień urlop. W takiej sytuacji należy złożyć wniosek urlopowy, który określa konkretną datę od kiedy i do kiedy taki urlop miałby miejsce. Pamiętaj! Masz prawo do skorzystania z urlopu w momencie kiedy pracodawca zatwierdzi wniosek.

W związku z trwającym okresie urlopowym, przypomnimy wam o 5 zasadach, o których należy pamiętać.

Prawo do urlopu wypoczynkowego nabywa się od pierwszej umowy o pracę

Po przepracowaniu każdego miesiąca przysługuje prawo do 1,67 dnia wolnego. Od 1 stycznia kolejnego roku kalendarzowego jest pełne prawo do 20 dni urlopu. Tym samym z góry w każdym kolejnym roku kalendarzowym nabywa się dni urlopu do wykorzystania.

Długość urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy pracownika

Podstawowy wymiar urlopu to 20 lub 26 dni i to gwarantują nam przepisy Kodeksu pracy. Natomiast pracodawca w umowie może ustalić wyższy limit dni urlopu, który przysługuje pracownikowi jeśli np. wynika to ze specyficznych warunków pracy lub dla określonego zawodu. 

Kodeks pracy reguluje długość urlopu w następujący sposób:

• 20 dni w roku kalendarzowym dla pracowników o stażu pracy krótszym niż 10 lat,
• 26 dni w roku kalendarzowym dla pracowników o stażu pracy dłuższym niż 10 lat.

Pamiętaj! W staż pracy wliczane są lata nauki, potwierdzony świadectwem.

• Średnia szkoła zawodowa – wlicza 5 lat do stażu,
• Średnia szkoła ogólnokształcąca – wlicza 4 lata do stażu,
• Licencjat lub szkoła wyższa – wlicza 8 lat do stażu.

Przy obliczaniu stażu powinno brać się pod uwagę okres nauki, który daje najwyższą liczbę lat stażu.

Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego

Pracodawca ma prawo odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego, natomiast muszą to być okoliczności, które wcześniej przed urlopem się nie zdarzały i nie miały miejsca. Pracownik wtedy musi stawić się w pracy.

Pracodawca w takiej sytuacji musi liczyć się z kosztami, które musi ponieść w związku z odwołaniem pracownika z urlopu np. opłacenie niewykorzystanych dni urlopu w ośrodku wypoczynkowym (jeśli był z rodziną, to również za rodzinę).

Termin urlopu wypoczynkowego może ulec zmianie

Może dojść do zmiany urlopu wypoczynkowego w chwili kiedy pracownik złoży wniosek do pracodawcy z odpowiednim uzasadnieniem, dlaczego termin ulega zmianie. Pracodawca również ma do tego prawo w szczególnych i wyjątkowych sytuacjach, kiedy urlop pokrywałby się np. z ważnymi działaniami firmy i ta nieobecność mogłaby zakłócić te działania.

W sytuacji kiedy musi dojść do zmiany daty urlopu wypoczynkowego mogą być sytuacje kiedy pracownik ma usprawiedliwioną nieobecność w pracy np. zwolnienie lekarskie na skutek choroby, powołanie na ćwiczenia wojskowe lub urlop macierzyński/rodzicielski/ojcowski. W takich sytuacjach pracownik musi zmienić termin urlopu, aby mógł go wykorzystać w innym czasie.

Ekwiwalent za urlop wypłacany jest jedynie przy wygaśnięciu umowy

Wypłata ekwiwalentu jest możliwa tylko wtedy, kiedy stosunek pracy zostanie rozwiązany lub doszło do wygaśnięcia stosunku pracy i nie było możliwości, aby pracownik mógł wykorzystać urlop wypoczynkowy przed tym wygaśnięciem.

Należy pamiętać, że pracownik nie może dojść do sytuacji, gdzie pracownik zrzeka się urlopu wypoczynkowego i jednocześnie pracodawca wypłaca mu ekwiwalent za niewykorzystany urlop.

Szczególnie w tym okresie urlopowym, pracownik jak i pracodawca powinien pamiętać o zasadach, które obowiązują i przepisach dotyczących urlopu wypoczynkowego, które są regulowane przez Kodeks pracy, aby dwie strony miały pewność, że wszystkie formalności zostały przeprowadzone poprawnie.