Unijne zmiany w Kodeksie Pracy

26 kwietnia weszły w życie dwie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady  – 2019/1152 – w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej i 2019/1158 – w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów.  Jak to wpływa na Kodeks Pracy?

Umowy na czas próbny

Okres próbny będzie współmierny do przewidywanego czasu trwania umowy o pracę na czas określony oraz do rodzaju pracy. Od 26 kwietnia Umowy na czas próbny mogą być zawierane na okres nieprzekraczający:

1. 1 miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy,
2. 2 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia  umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 i krótszy niż 12 miesięcy
3. 3 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony powyżej 12 miesięcy.

Pracodawcy jednocześnie zostają zobligowani do wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy na czas określony.

Nowe obowiązki pracodawcy

1. Konieczność informowania pracowników o wolnych stanowiskach pracy i możliwościach awansu. Pracownik zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy będzie mógł raz w roku kalendarzowym wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy.
2. Informacja o warunkach zatrudnienia. Pracodawca w terminie 7 dni od dopuszczenia pracownika do pracy zobowiązany będzie dostarczyć pracownikowi w formie pisemnej lub elektronicznej informacje dotyczące dobowego i tygodniowego wymiaru czasu pracy oraz pracy w godzinach nadliczbowych i rekompensaty za nią.
3. Zapewnienie pracownikowi szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub do wykonywania pracy na określonym stanowisku, na którym został zatrudniony. Szkolenie takie będzie musiało zostać zapewnione pracownikowi nieodpłatnie. Szkolenie powinno odbywać się w godzinach pracy i wliczać do czasu pracy.
4. konieczność wskazania w umowie o pracę siedziby pracodawcy, a w przypadku pracodawcy będącego osobą fizyczną – adres zamieszkania. W przypadku braku stałego lub głównego miejsca pracy wprowadzona zostanie zasada swobody określenia swojego miejsca pracy.

Nowe przywileje i prawa pracowników

1. Urlop z powodu siły wyższej. Pracownik będzie mógł z niego skorzystać w przypadku nagłego zdarzenia lub natychmiastowej potrzeby opuszczenia miejsca pracy. Za czas zwolnienia będzie przysługiwać wynagrodzenie w wysokości do 50% wynagrodzenia. Urlop będzie przysługiwał w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w roku kalendarzowym.
2. Dłuższa przerwa w pracy. Do czasu pracy będą wliczane dwie dodatkowe przerwy. Pracownik będzie mógł skorzystać z drugiej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, jeżeli jego dobowy wymiar pracy jest dłuższy niż 9 godzin pracy oraz z trzeciej, co najmniej 15-minutowej przerwy – przy ponad 16 godzinach pracy.
3. Bezpłatny urlop opiekuńczy, w celu zapewnienia opieki lub wsparcia krewnemu lub osobie we wspólnym gospodarstwie domowym. Urlop tez będzie przysługiwał w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym.
4. Elastyczna organizacja pracy dla pracownika wychowującego dziecko, które nie ukończyło 8 roku życia. Pracownik wychowujący dziecko, które nie ukończyło 8 roku życia, będzie mógł złożyć wniosek o elastyczną organizację pracy, czyli de facto o pracę zdalną bądź hybrydową. Ponadto, takiego pracownika nie będzie można, bez jego zgody, zatrudniać w godzinach nadliczbowych, zatrudniać w porze nocnej, zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy i delegować poza stałe miejsce pracy.
5. Wydłużenie urlopu rodzicielskiego. Urlop rodzicielski zostanie wydłużony do 41 tygodni (z obecnych 32 tygodni)– w przypadku urodzenia jednego dziecka i do 43 tygodni (z 34 tygodni) w przypadku urodzenia.
6. Oddzielny urlop rodzicielski. Od 26 kwietnia będzie przysługiwać oddzielny, dziewięciotygodniowy urlop rodzicielski, którego pracownik-rodzic nie będzie mógł się zrzec na rzecz drugiego rodzica.